Tramp uduzsa, Putinin planları iflasa uğrayacaq

Prinston Universitetinin Avropaşünaslıq professoru Harold Ceyms hesab edir ki, Donald Trampın prezident seçkilərində məğlub olması Putinin Ukrayna ilə bağlı planlarını puça çıxara bilər. Bizimyol.info xəbər verir ki, “Neue Zürcher Zeitung” qəzetinə müsahibəsində tarixçidən İsveçrədə keçirilən “Qlobal Sülh Sammiti”ni uğurlu saymaq olarmı sualı verilib.

“Böyük uğurdan danışmaq çətindir. Ancaq bu uğurun başlanğıcı ola bilər. Heç olmasa bir araya gəlib razılaşdılar. Təbii ki, mühüm ölkələr iştirak etmədilər və ya müqaviləni imzalamadılar. Məsələn, Braziliya və ya Hindistan. Çin kənarda qaldı. Bu, çatışmazlıqdır və son nəticədə hesab edirəm ki, bu münaqişə Çinsiz həll edilə bilməz”, – deyə o cavab verib. Eyni zamanda, Ceyms Rusiya tərəfinin bu görüşdə iştirak etməməsini tamamilə düzgün adlandırıb, çünki Putinin dövründə bu ölkə etibarlı müqavilə tərəfdaşı deyil. “1938-ci ildə ingilislər Hitlerlə müqavilə bağlamağa çalışdılar. Böyük Britaniyanın baş naziri Almaniyadan qayıdıb və deyib: “Məndə cənab Hitlerin imzası olan bir kağız var, Avropada sülh olacaq”. Bu səhvdir. Təbii ki, Rusiya cəlb olunmalıdır, amma bu hökumət çərçivəsində deyil”, – deyə tarixçi əlavə edib.

Professor qeyd edir ki, müharibədə Putin vaxta güvənib. “Əvvəlcə o, Ukraynanın sürətlə süqutunu və hökumətin qaçmasını, sonra isə Avropa İttifaqı-Amerika Birləşmiş Ştatları ittifaqının dağılacağını gözləyirdi”, – deyib. “İnanıram ki, Putin bəyəndiyi namizədin ABŞ prezidenti olmaq şansı olduğu müddətdə öz postunu saxlamağa çalışacaq. Amma Tramp seçkidə uduzsa, Putinin hesablamaları bitəcək. Bu, sülhün gələ biləcəyi andır”, – deyə Ceyms bildirib. Onun sözlərinə görə, Trampda açıq-aşkar “zehni parçalanma” əlamətləri var və siyasətçinin bəyanatları getdikcə təhdidedici xarakter alır. “Fanatik Tramp tərəfdarları Amerika əhalisinin azlığını təşkil edir. Seçkilər həmişə ortada olur. Dörd il əvvəl Trampa səs verənlərin çoxu ortadadır. Noyabrda isə bir daha ona səs verməyəcəklər”, deyə o qeyd edib.

Tarixçidən Avropada sağçı populist qüvvələrin güclənməsi və onların Ukraynaya mümkün təsirləri barədə də şərh verməsi istənilib. O deyir ki, sağçı partiyalar seçkilərdə uğur qazanmaq istəyirlərsə, anti-Avropa mövqelərindən əl çəkməli olduqlarını anlamalıdırlar. “Makron, Ukraynaya qarşı siyasətinə alternativin olmadığı iddiasını ehtiva edən böyük bir mərc edir. Makronun ona lazım olduğunu göstərə biləcəyini söyləmək çətindir”, – deyə Ceyms Fransa prezidentinin növbədənkənar parlament seçkiləri təyin etməsindən danışarkən əlavə edib.

Noyabrın əvvəlində Amerika Birləşmiş Ştatlarında 60-cı prezident seçkiləri keçiriləcək. Əsas namizədlər hazırkı lider Co Bayden və keçmiş prezident Donald Trampdır. Tramp jurnalistlərə açıqlamasında Ukraynadakı müharibəni 24 saat ərzində bitirə biləcəyini desə də, planını dilə gətirməyib. Siyasətçi yalnız Ukrayna prezidenti Vladimir Zelenski və Putini danışıqlar masası arxasına gətirə bildiyini bildirib.

Ekspertlər deyirlər ki, Avropa Trampın NATO ilə bağlı mövqeyinə görə qələbə qazanacağından qorxur. Buna görə də Aİ ölkələri müdafiə xərclərini artırır.

Qadir, Bizimyol.info

Short URL: http://www.cumhuriyyet.net/?p=201876