Milyon, milyon, milyon… sərvəti olan azərbaycanlılar

12.12.2014 - 10:05


Vətən mənə milyonçu desə, nə dərdim…
Pul haqqında dahilərin onlarla maraqlı deyimləri var. Məsələn,
Bertold Averbax deyib ki, çox pul qazanmaq igidlik, onu saxlamaq
müdriklik, məharətlə xərcləmək isə incəsənətdir. Qabriel Qarsiya Markes
isə hesab edib ki, “pul-şeytanın əlamətidir”. Azərbaycan xalqının müdrik
atalar sözündə də pulla bağlı deyəsən, ən çox işlədilən yalnız, bir
deyim var: “Pul əl çirkidir”. 
Pul əlbəttə ki, əldən-ələ keçəndə çirklənir, köhnəlir və sonda ya
cırılır, ya da tədavüldən çıxarılır. Amma elə pullar da var ki, onları
heç kimi görmür, cibdə gəzdirilmir, heç çirklənib köhnəlmir də… O
pullar dəyəri milyonlarla ölçülən villalara, dəbdəbəli hotellərə,
maşınlara, bahalı daş-qaşa yatırılır, pullarda bankdan-banka gəzir,
çirklənmir, kirlənmir… Bax o azərbaycanlılar üçün pul heç də əl çirki
deyil…
Söhbətin kimlərdən getdiyini anladınız: azərbaycanlı milyarderlərdən… 
Azərbaycan xalqı üçün “özgənin pulunu saymaq” yaxşı iş sayılmır.
Amma onlar bizdən uzaqda yaşasalar da, Allahın salamını verə bilməyəcək
qədər əlçatmaz olsalar da, pullarının miqdarını hamı bilir. Birimiz köks
ötürür, birimiz “xeyrə xərcləsinlər” deyir, o birimiz…məşhur  sovet
yazıçısının şeirini dəyişərək “baxın a, yana-yana qalın a, onlar
azərbaycanlı milyarderdirlər” deyib qürrələnir də. Kim nə deyir-desin,
azərbaycanlılar pul qazanmağı sevirlər, xərcləməyi lap sevirlər, Vətəndə
xərcləməyə isə nədənsə, ürəkli deyirlər…Yəqin pulu burda
qazanmayıblar deyə, “acıq çıxırlar”. Nə isə, giriş üçün kifayət edər,
“keçək pullarını” saymağa…   
                     
“Qızıl üçlük”:


16,8 milyard…
Sərvəti milyardlarla ölçülən azərbaycanlıların böyük əksəriyyəti
qonşumuz Rusiyada yaşayırlar. Bu, tarixi bir ənənəyə söykənir. Rus
dilində “zdrasti”dən başqa bir söz bilməyən çox adam Rusiyadan pullu
oğlan kimi qayıdıb. Amma qayıtmayanlar da var kı, onları pullu oğlan
demək xətirlərinə dəyər. 
“Forbes”in son məlumatına görə, Rusiyada yaşayan üç azərbaycanlı
milyarderin ümumi sərvəti 16,8 milyard dollar təşkil edir. Bu “üçlük”
 Vahid Ələkbərov 13,6 (milyard dollar), Araz Ağalarov (1,8 milyard
dollar) və Fərhad Əhmədovdan (1,4 milyard dollar) ibarətdir.  
Vahid Ələkbərov uzun müddətdir Rusiyanın “LUKoil” Neft Şirkətinə
rəhbərlik edir. Ruslar nədənsə, ona Vaqit deyir. V.Ələkbərov Bakıda
anadan olsa da, atası əslən Cənubi Azərbaycandandır. Keçmiş AZİ məzunu
olan  V.Ələkbərovun Azərbaycandakı biznesi yalnız “LUKoil”in bir neçə
YDM ilə məhdudlaşır. Son aylar o, Ukrayna və bir sıra Avropa
ölkələrində, eləcə də Səudiyyə Ərəbistanında şirkətinə məxsus
 obyektləri satması ilə gündəmə gəlib. Amma maliyyə itkilərinə
baxmayaraq, o, hələ də  Rusiyada yaşayan ən zəngin azərbaycanlı iş
adamıdır. Onu yeganə övladı atası Yusifin adını daşıyır. Hələ ötən il V.
Ələkbərov bəyan etmişdi ki, özünün bütün səhmlərini yeganə oğlu Yusifə
bir şərtlə vəsiyyət edib ki,  bu səhmlər satıla və bölünə bilməz. Məqsəd
isə şirkətin daha uzun illər stabilliyini təmin etməkdir… 
1955-ci ildə Bakıda anadan olan Araz Ağalarov “Krokus İnternəşnl”
şirkətlər qrupuna rəhbərlik edir ki, varidatı 1,5 milyard dollardır və
o, son illər Rusiyada ən çox gəlir gətirən biznesmen kimi reytinq
qazanıb. Bir müddət əvvəl Azərbaycandakı biznesi haqda suala milyarder
belə cavab vermişdi: “Bizim qohumluq əlaqələrimiz var. Biznesim yoxdur,
çünki orada biznes qursaydım, bu, mətbuatda mənfi qarşılanardı və belə
çıxacaqdı ki, ortada himayəçilik var”.
Fərhad Əhmədov 1955-ci ildə Bakıda anadan olmasına baxmayaraq,
əslən göyçaylıdır. F.Əhmədovun atası sovet dövründə Göyçay Konserv
Zavodunun direktoru olub. F.Əhmədov Bakını yeniyetmə olarkən – 15
yaşında tərk edib, məktəbdə təhsilini yarımçıq qoyub və 1969-cu ildə
Rusiyaya gedib. Hazırda varidatı 1,4 milyard dollar təşkil edir. 2009-cu
ildə o, Azərbaycana da investisiya yatırmağa başlayıb. O, vaxtilə
atasının rəhbərlik etdiyi zavodun bazasında Göyçayda yaradılan
müəssisəni almaqla bu sahəyə də investisiya qoyub. Onun “Aznar”
zavodunun yenidən qurulması üçün təqribən 32 milyon dollar investisiya
qoyduğu bildirilir. Bu yaxınlarda məlum olub ki, dünyanın ən böyük
ekspedisiya yaxtasının sahibi Roman Abramaviç (onun kim olduğunu deməyə
ehtiyac varmı?)  “Luna”nı (bu söz latın dilində də, rus dilində də eyni
mənanı verir – Ay) Fərhad Əhmədova satıb. “Luna” dünyanın ekoloji
cəhətdən ən təmiz gəmilərindən biridir. Yaxtada bütün tullantıların emal
edilməsi üçün ən müasir avadanlıqlar quraşdırılıb. “Luna” həm də
dünyanın ən təhlükəsiz yaxtalarındandır. Yaxtada praktiki olaraq bütün
təhlükələrə – yanğından tutmuş dəniz quldurlarına qədər hər cür
təhlükəyə qarşı müvafiq tədbirlərin görülməsi imkanları nəzərdə
tutulub. 
“AST Telman”ın sərvəti necə “sıfıra” düşdü?  
 
Adı tez-tez müxtəlif  borc qalmaqallarında gündəmə gələn Telman
İsmayılov “bərkgedən” milyarderlər siyahısında “autsayder”dir.  2008-ci
ilə kimi Telman İsmayılov ən nüfuzlu Moskva biznesmenlərindən olub. Onun
AST qrupu qalmaqalla sökülən “Çerkizov” bazarını, “Voentor” binasını,
Yeni Arbatda yerləşən “Praqa” restoranını və Moskva ətrafı 3 min hektara
yaxın ərazini nəzarətində saxlayırdı. Lakin 2008-ci ildə hüquq-mühafizə
orqanları “Çerkizov” bazarında 2 milyard dollar qiymətində qaçaqmal
qeydə aldı. Ticarət sahəsini bağladılar, İsmayılov özü isə Türkiyəyə
yerləşdi. Onun Antalyada tikdirdiyi “Mardan Palace” hoteli 1,4 milyard
dollara başa gəlib. “Forbes” hazırda onun sərvətini cəmi 0,75 milyard
dollar dəyərində qiymətləndirir.
1968-ci ildə Bakıda anadan olan “Palmali” şirkətlər qrupunun
prezidenti Mübariz Mənsimov əslən Masallı rayonunun Miyankü kəndindədir.
M.Mənsimovun adı Türkiyənin “Hürriyet” qəzetinin ölkə milyarderlərinin
22 nəfərlik son siyahısında var. “Palmali” Holdinqin rəhbərinin 1.3
milyard dollar sərvəti olduğu qeyd olunur və 18-ci sırada qərarlaşıb.
Azərbaycanda qida sektoruna sərmayə qoyan Mübariz Mənsimovun biznesinə
görə zaman-zaman rəqibləri tərəfindən ciddi təzyiqlərə məruz qaldığı da
deyilir. 
“Xəzər Lənkəran” futbol klubunun fəxri prezidenti olan M.Mənsimov idmana da yaxından maraq göstərir. 
Quba təkcə alması ilə deyil, həm də milyarderləri ilə tanınır  
Qod Nisanov da gəncdir. O, 1972-ci ildə Qubada yəhudilər yaşayan
Qırmızı qəsəbədə anadan olub. 42 yaşı var. Bakıda hüquq təhsili alıb.
Var-dövlətini özü qazanıb. Rusiya vətəndaşıdır. Moskvada yaşayır.
Evlidir, 3 uşağı var. “Forbes”in milyarderlər siyahısında 472-ci
yerdədir.
Daha bir azərbaycanlı milyarderlər Zarah İliyev 1966-cı ildə Qubada
doğulub, Qod Nisanovun kəndçisidir. 47 yaşlı Zarah İliyev Rusiya
vətəndaşıdır. Moskvada yaşayır. Evlidir, 2 uşağı var. “Forbes”in
milyarderlər siyahısında 430-cu yerdədir. Ötən il  Zarah İliyevin
qardaşı Yaroxum İliyevin Bakıdakı zavodu sökülüb.
Metronun “Koroğlu” stansiyası yaxınlığında yerləşən “Gön-Dəri” zavodu İliyevlərin  Azərbaycandakı əsas biznesi sayılırdı. 
 
Bu yaxınlarda Zarah İliyev və Qod Nisanovun  sahibi olduğu 5
ulduzlu “Radisson Royal Ukraine Hotel”i 2013-cü il üzrə Avropanın ən
yaxşı biznes hoteli kimi beynəlxalq “World Travel Awards” mükafatı alıb.
Jurnal bu mükafatın səviyyəsinə görə “Wall Street Journal” tərəfindən
Oskar mükafatı ilə müqayisə edildiyini xatırladır və bildirir ki, hotel
biznesində bu, ən yüksək mükafat sayılır. 
Z.İliyev Rusiya prezidenti Vladimir Putinin tələbəlik dostu, azərbaycanlı milyarder  İlham Rəhimovla da  biznes ortağıdır. 
İlham Rəhimov 1951-ci ildə Tovuzda anadan olub. 
Rusiya prezidentinin yaxın dostu kimi tanınan iş adamı İlham
Rəhimov bu ilin aprelində “Forbes” jurnalının Rusiyanın 2014-cü il üzrə
ən varlı biznesmenlərinin siyahısına düşüb. Onun  0,5 milyard dollar
sərvətlə sıralamada 187-ci pillədə qərarlaşmışdı.
Terminal alan milyarder 
Bakıda geniş biznes şəbəkəsi olan azərbaycanlı oliqarx İsgəndər
Xəlilov çoxdan bu cür siyahılara düşmür, ya da çox ön mövqedə deyil. O,
Azərbaycan vətəndaşı olsa da, Rusiya ilə sıx bağlıdır. Məsələn, bu ilin
mayında o, Rostov vilayətində neft terminalı alıb. “Kurqanneftprodukt”
ASC-yə məxsus olan Taqanroq Neft terminalı 1 milyard 600 milyon rubla
(təxminən 50 milyon ABŞ dolları) “İSR Trans”a satılıb.
Məlumata görə, İsgəndər Xəlilov Rostov şəhərindəki “Redisson” hotelini də öz biznes şəbəkəsinə daxil edib.  
Rusiyada milyarderlərin etnik tərkibi haqda da maraqlı statistika
var. Siyahıda ilk pilləni rus əsilli milyarderlər tutublar. Onların
ümumi sərvəti 165 milyard dollar təşkil edib. Siyahıda yəhudilər 2-ci
(122,3 milyard dollar), ukraynalılar 3-cü (70,4 milyard dollar),
tatarlar 4-cü (9,2 milyard dollar), ermənilər 5-ci (21 milyard dollar),
dağ yəhudiləri isə 10,6 milyard dollar sərvətlə 6-cı pilləni tutublar.
Siyahıdakı növbəti pillələri azərbaycanlılar, inquşlar, çeçenlər,
avarlar və özbək milyarderlər tutublar. 
Siyahıdakı etnik milyarderlərin ümumi sərvəti 481,15 milyard dollar təşkil edib.
Xəbər xidməti 








Short URL: http://www.cumhuriyyet.net/?p=14475

XƏBƏR LENTİ

virtual_roadi

30.08.2024Uğurun memarı
Рейтинг@Mail.ru

Telefon:077 333 90 09
E-mail:cumhuriyyetqezeti@gmail.com;
Sayt "Yeni Cumhuriyyət" qəzetinin rəsmi internet saytıdır.
Saytın yazılarından istifadə olunan zaman istinad və yazının linkinin göstərilməsi zəruridir
Hazırladı - "QURDQANLI" DSGN

en son xeberler

Fevral 2025
BE ÇA Ç CA C Ş B
 12
3456789
10111213141516
17181920212223
2425262728