Bakı – Ankara gizli anlaşmasının şok detallar

Azərbaycan
hakimiyyəti ilə Ermənistanla sərhədi açmağa meylli görünən Ərdoğan
hökuməti arasında zaman-zaman problemlər yaşansa da, kritik məqamlarda
bir-birilərinin tərəfini tutmağı bacarırlar. İki qardaş ölkə arasında
dövlətlərarası münasibətlər şəffaf olsa da, iqtidarların bağlı qapı
arxasında apardıqları danışıqlar haqda çox az bilgilər var. Amma bu çox
məhdud sızan informasiyalar belə, əsas anlaşmanın iki ölkənin məhz
müxalifətləri ilə bağlı olduğunu təsdiq edir.

Ərdoğanın
Bakıya aprel səfərində əsas xəbərlər bu idi ki, Türkiyə kəşfiyyatı son
illər ərzində Azərbaycana, onun iqtidarına aid maraqlı ola biləcək
məlumatları arxivindən üzə çıxarıb. Xəbərlərdə iddia edilirdi ki,
Türkiyə hökuməti Azərbaycan müxalifətinə dair MİT və ordu kəşfiyyatının
bütün məlumatlarını rəsmi Bakıya ötürüb. Bunun qarşılığı isə təbii ki,
“siz də mənim buradakı müxalifətimi sıradan çıxarın” olmalıdır.

Cumhuriyyet.az “Yeni
Müsavat”a istinadən verdiyi məlumata görə, Türkiyə hökuməti ilə rəsmi Bakının
“müxalifətlə bağlı anlaşma”sı əslində o qədər dərin və çoxşaxəlidir ki,
bunun köklərinə gedib çıxmaq mümkünsüzdür.

Məsələn,
mənbəmiz iddia edib ki, anlaşmaya görə, Azərbaycandan Türkiyəyə gedən
müxalifət lideri sərhəddən nəzarətə götürülməli, onun qaldığı hoteldən
(evdən) tutmuş görüşlərinədək müvafiq orqanlar tərəfindən “qeydə
alınmalı”, ehtiyac olarsa, “hətta müdaxilə edilməlidir”. Bu sırada
müxalifətə yaxın media təmsilçilərinin olduğu da deyilir. Müxalifətlə
bağlı məlumatlar sırasında onların biznesi, Türkiyədə adlarına (ailə
üzvləri və çox yaxın qohumları daxil) əmlak varsa onların dəqiq yeri və
ünvanı Bakıya bəlli edilməlidir. Azərbaycan iqtidarı da Türkiyənin
“Ərdoğan müxalifəti” kateqoriyasına aid kimlər varsa, onların ölkəmizdə
bütün fəaliyyətini ciddi nəzarət altında saxlamalıdır. Bu, daha çox
Ərdoğan hökumətinə bağlılığı olmayan iş adamlarına aiddir. Onların sayı
Azərbaycanda o qədər də az deyil; lakin  Ərdoğan hökuməti onları Bakıdan
“izləyə bilir”.

Məktəblər mövzusuna onu da əlavə edək ki, AKP
iqtidarı, qapatmayacağı təqdirdə, rəsmi Bakını Ermənistanla sərhədləri
açacağı və Türkiyəyə qoyulan 17 milyard Azərbaycan sərmayəsinin
təhlükəyə girəcəyi ilə də təhdid edib…

Sensasion
məlumat həm də ondan ibarətdir ki, rəsmi Bakı İranla da eyni anlaşma
içərisindədir. Amma bu dəfə əsas iş Azərbaycan hökumətinin üzərinə
düşür. Çünki İran yarıqapalı ölkə olaraq Azərbaycan müxalifəti üçün
yumşaq desək, fəaliyyət göstərmək üçün cəlbedici deyil. Amma İran
rejiminə qarşı olan müxaliflər bütün dünyaya yayılıb və onlar təbii ki,
Azərbaycanda da möhkəmlənmək istəyərdilər. Azərbaycan hökuməti İran
mühacir hərəkatının Bakıda yerləşməsinə heç vaxt imkan verməyib. Amma o
da faktdır ki, müəyyən dövrlərdə hakimiyyət İranın qıcıqlandığı
adamların Bakıda “nəfəs almasına” müəyyən şərait yaradırdı. İndi isə bu
imkan da yoxdur. Güney Azərbaycan Milli Oyanış Hərəkatının lideri
Mahmudəli Çöhrəqanlının uzun müddətdir ki, Bakıya gələ bilməməsi
dediklərimizə sübutdur. Mahmudəli bəy bu anlaşmanın əsas amillərindən
biridir. Qarşılığında isə İran Azərbaycan ərazisində kəşfiyyat və
əks-təbliğat işlərini abartmır; Azərbaycan vətəndaşlarını öz ölkəsinə
qarşı təşkilatlandırmır. Təbii ki, İran ölkəmizin ərazisində
fəaliyyətindən qalmır; lakin heç olmasa formal olaraq, anlaşmaya riayət
etməyə çalışır.

Beləliklə, Azərbaycan,
Türkiyə və qismən İran hökumətləri anlaşaraq hakimiyyətlərini qorumaqla
bərabər, ölkələrində sabitliyə də nəzarəti gücləndirirlər.